Skąd roślina „wie”, że nadszedł czas wykształcania kwiatów? Właściwa koordynacja czasowa decyduje o sukcesie reprodukcyjnym, kiedy roślina przestawia się z rozwoju wegetatywnego na rozrodczy. Co stanie się, jeżeli np. roślina zakwitnie tak późno, że nie będzie miała dość czasu do zawiązania nasion przed zimą? Różnorodność bodźców środowiska, takich jak temperatura i długość dnia, zapewnia odpowiednią synchronizację, a różne gatunki są przystosowane do odpowiedzi na nie. Kiedy warunki środowiska wywołują kwitnienie, ulegają aktywacji geny identyfikacji merystemu kwiatowego, w wyniku czego merystem wierzchołkowy pędu przechodzi ze wzrostu wegetatywnego na reprodukcyjny, czyli wykształca kwiaty. Kwiaty są pędami reprodukcyjnymi, składającymi się zwykle z czterech organów – działek, płatków, pręcików i słupków – rozmieszczonych w okółkach na końcu szypułki kwiatowej. Szczyt szypułki powiększa się i tworzy dno kwiatowe, na którym są osadzone niektóre lub wszystkie części kwiatu. Wszystkie cztery wymienione części są ważne dla rozmnażania, ale tylko pręciki i słupki bezpośrednio w nim uczestniczą – działki i płatki są sterylne. Działki, tworzące najbardziej zewnętrzny lub najniższy okółek na pędzie kwiatu, ochraniają jego części, kiedy jest on jeszcze pąkiem. Często przypominają kształtem liście i są zielone. Niekiedy, np. w kwiatach lilii, przypominają płatki. Kiedy kwiat rozwinie się z pączka, odginają się, aby odsłonić bardziej okazałe właściwe płatki. Wszystkie działki danego kwiatu tworzą kielich.